فلومتر یا دبی سنج به دستگاهی گفته می‌شود که برای اندازه‌گیری دبی جریان سیالات مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، فلومتر یک سنسور می‌باشد که توانایی اندازه‌گیری میزان حجم جریان عبوری را عهده‌دار است.
فلومترها در صنایع مختلفی مانند صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، صنایع غذایی و دارویی به عنوان یکی از ابزارهای کنترل فرایند استفاده می‌شوند. همچنین، فلومترها برای کنترل دبی سیالات در سیستم‌های خنک کننده و حرارتی نیز کاربرد دارند.
انواع فلومتر
فلومترها بسته به محل استفاده و روش کارکرد به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که شامل:
فلومتر اختلاف فشار یا DP
فلومتر اختلاف فشار یا DP (Differential Pressure) یکی از انواع فلومترها می‌باشد که بر اساس اصل برنولی کار می‌کند. در این نوع فلومتر، دو سنسور فشار در دو نقطه‌ی مختلف در داخل لوله‌ی جریان نصب می‌شوند و سپس اختلاف فشار بین این دو سنسور اندازه‌گیری می‌شود. با توجه به این که سرعت جریان سیال با افزایش اندازه‌ی لوله‌ی جریان کاهش می‌یابد، اختلاف فشار نیز با افزایش اندازه‌ی لوله‌ی جریان کاهش می‌یابد؛ بنابراین، با اندازه‌گیری اختلاف فشار در دو نقطه‌ی مختلف در داخل لوله‌ی جریان، می‌توان سرعت جریان سیال را محاسبه کرد. این مدل از فلومتر با بهره‌مندی از دقت بالا، پایداری و قابلیت استفاده در شرایط سخت محیطی، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فلومتر توربینی
فلومتر توربینی یکی از انواع فلومتر است که بر اساس اصول عملکرد توربین‌ها، دبی جریان سیال را اندازه‌گیری می‌کند. در این مدل از فلومتر، سیال از طریق یک لوله به داخل توربین هدایت شده و با ایجاد جریان در پره‌های توربین، باعث چرخش آن می‌شود. سرعت چرخش توربین بر اساس سرعت جریان سیال تعیین می‌شود و با استفاده از یک سنسور سرعت، سرعت چرخش توربین اندازه‌گیری می‌شود.
فلومتر کانال باز
فلومتر کانال باز برای اندازه‌گیری جریان هوا و گاز در کانال‌های باز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فلومتر شامل یک سنسور دما، یک سنسور فشار و یک مانومتر است که با استفاده از آن، سرعت جریان هوا و گاز اندازه‌گیری می‌شود. این فلومتر با توجه به اصول فیزیکی مانند اصل برنولی عمل می‌کند.
روش کار این فلومتر بر اساس قانون برنولی است که بیان می‌کند در جریان یک سیال، اختلاف فشار بین دو نقطه، تابعی از سرعت جریان سیال در آن نقاط است. با استفاده از دما و فشار هوا در داخل کانال، سرعت جریان هوا و گاز محاسبه می‌شود. این فلومتر از دقت بالایی برخوردار است و برای اندازه‌گیری جریان هوا و گاز در سیستم‌های تهویه مطبوع، ماشین‌آلات صنعتی و تجهیزات آزمایشگاهی استفاده می‌شود.
فلومتر الکترومغناطیسی
اساس عملکرد فلومترهای مغناطیسی بر پایه هدایت الکتریکی سیالات ثابت است. این فلومتر برای اندازه‌گیری جریان سیالاتی مانند آب و گاز استفاده می‌شود. نوع الکترومغناطیسی بر اساس اصل لورنتز عمل می‌کند؛ یعنی هرگاه یک جریان الکتریکی از یک میدان مغناطیسی عبور کند، یک نیروی الکترومغناطیسی در جهت عمود بر هر دو جهت جریان و میدان ایجاد می‌شود. با قرار دادن یک زوج الکترود در داخل لوله‌ی جریان و ایجاد یک میدان مغناطیسی در ناحیه‌ای از لوله، جریان الکتریکی در سیال ایجاد شده و باعث حرکت الکترودها می‌شود. با اندازه‌گیری سرعت جریان الکتریکی الکترودها، می‌توان سرعت جریان سیال را نیز محاسبه کرد.
فلومتر نوسانی
فلومتر نوسانی، سرعت جریان سیال و میزان دبی حجمی را محاسبه می‌کند. در این نوع فلومتر، یک لوله‌ی حلقوی با دو سنسور فشار در ورودی و خروجی نصب می‌شود. هنگامی که جریان سیال از لوله عبور می‌کند، نوسانات فشار در داخل لوله ایجاد گشته و باعث ایجاد نوسانات فشار در سنسورهای ورودی و خروجی می‌شود. به این ترتیب، با استفاده از فرکانس نوسانات فشار در دو سنسور نصب شده، سرعت جریان سیال محاسبه می‌شود.
فلومتر اولتراسونیک یا فراصوتی
فلومتر اولتراسونیک یا فراصوتی از طریق اندازه‌گیری سرعت یک سیال به کمک سیگنال‌های فراصوتی، دبی حجمی را اندازه گیری می‌کند. این فلومتر برای اندازه‌گیری جریان سیالات مانند آب، گاز، روغن و سایر سیالات صنعتی مناسب است.
در فلومتر اولتراسونیک، امواج اولتراسونیک از یک سنسور به سمت دیگری از لوله‌ی جریان فرستاده می‌شود و بدر برخورد با سیال، به سمت سنسور دیگر بازتاب می‌شود. با بررسی زمان بازگشت این امواج و محاسبه تفاوت زمانی آنها، سرعت جریان سیال محاسبه می‌گردد.
فلومتر جرمی
از آنجایی که در پارامتر حجم با تغییر فشار و دما، حجم سیال دچار تغییر می‌گردد. به همین علت پارامتر حجم، پارامتر قابل اطمینانی برای اندازه‌گیری دبی نیست؛ اما برعکس فلومتر حجمی، فلومتر جرمی یک فلومتر مناسب است که میزان تغییر خاصی را تجربه نمی‌کند. این فلومتر برای اندازه‌گیری جریان سیالات بر اساس جرم سیال استفاده می‌شود. در این فلومتر، جریان سیال از یک لوله‌ی بسته عبور کرده و یک سری سنسور و تجهیزات دیگر برای اندازه‌گیری خصوصیات سیال مانند دما، فشار، چگالی و اختلاف فشار در دو نقطه در داخل لوله‌ی جریان نصب می‌شوند. با استفاده از این اطلاعات و با توجه به قانون حفظ جرم، جریان سیال با استفاده از فرمول‌های ریاضی محاسبه می‌شود.
خرید فلومتر
فلومترها از جمله تجهیزات کنترل و اندازه گیری دبی می باشند. اگر به دنبال تهیه انواع فلومتر با قیمت مناسب هستید؛ وبسایت گرمگاه انواع فلومتر را در اختیار مشتریان خود گذاشته است.
