فلوسوئیچ یا سوئیچ‌های جریان، وظیفه کنترل و نظارت بر مقدار جریان مایعات را بر عهده داشته و در صورت افزایش و یا کاهش بسیار زیاد جریان از مقدار مشخص آن جهت حفاظت از تجهیزات، سنسور هشدار روشن شده و سیگنال الکتریکی به پی ال سی یا کنترلرهای الکتریکی ارسال می‌گردد.
کاربرد فلوسوئیچ‌ها
به طور کلی از سری کاربردهای فلوسوئیچ‌ها در لوازم کنترل و اندازه گیری دبی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد که عبارت‌اند از:
- کنترل جریان مایعات: فلوسوئیچ‌ها برای کنترل جریان مایعات در سیستم‌های فرآیندی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورتی که جریان مایع در سیستم به حالتی برسد که از حد مجاز خود فراتر رود، فلوسوئیچ‌ها با اعلام هشدار به مدیریت سیستم شرح وضعیت می‌دهند تا برای جلوگیری از مشکل اقدام شود.
- کنترل سیستم‌های خنک کننده: فلوسوئیچ‌ها برای کنترل سیستم‌های خنک کننده نیز کاربرد دارند. در صورتی که جریان آب در سیستم خنک کننده کاهش یابد، نشان دهنده خطر بوده که بواسطه فلوسوئیچ از آن مطلع می‌شویم.
- کنترل در محیط‌های خطرناک: فلوسوئیچ‌ها برای کنترل جریان مایعات در محیط‌های خطرناک مانند صنایع نفت و گاز، پالایشگاهی و صنایع شیمیایی کاربرد دارند. در صورتی که جریان مایع در این محیط‌ها به حالتی برسد که از حد مجاز خود فراتر رود، با اخطار این دستگاه باید برای جلوگیری از آن اقدام گردد.
- کنترل در سیستم‌های تهویه مطبوع: فلوسوئیچ‌ها در سیستم‌های تهویه مطبوع به منظور کنترل جریان آب و هوا مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورتی که جریان آب و هوا در سیستم به حالتی برسد که از حد مجاز خود کم‌تر شود، فلوسوئیچ‌ها به مدیریت اعلام می‌کنند تا اقدامات مفیدی برای افزایش جریان صورت گیرد.
- کنترل در سیستم‌های آتش‌نشانی: فلوسوئیچ‌ها در سیستم‌های آتش‌نشانی برای کنترل جریان آب کاربرد دارند. در صورتی که جریان آب در سیستم به حالتی برسد که مشکل‌ساز شود، فلوسوئیچ‌ها به مدیریت اعلام می‌کنند تا موارد لازم برای افزایش جریان آب انجام گیرد.
انواع فلوسوئیچ
فلوسوئیچ‌ها بنا به کاربردشان در انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که از پر مصرف‌ترین آنها شامل موارد زیر است:
فلوسوئیچ پیستونی
این فلوسوئیچ با استفاده از یک پیستون و یک سنسور الکترونیکی اندازه‌گیری جریان مایعات را انجام می‌دهد. در فلوسوئیچ پیستونی، جریان مایع وارد یک لوله شده و پیستون یک ضربه به جریان مایع ایجاد کرده که به سمت پایین حرکت می‌کند. سپس با حرکت پیستون، سنسور الکترونیکی اندازه‌گیری جریان را انجام داده و مقدار آن را برای سیستم کنترل ارسال می‌کند. این فلوسوئیچ برای کاربردهایی مناسب است که نیاز به سرعت جریان پایینی دارند، دلیل آن هم این است که پیستون برای ایجاد ضربه به مایع نیاز داشته و در همین راستا می‌بایست سرعت جریان برای انجام حرکت کم باشد.
فلوسوئیچ التراسونیک
این نوع فلوسوئیچ با استفاده از امواج الکترومغناطیسی غیرقابل شناخت بوسیله یک ترانسدیوسر اولتراسونیک، اندازه‌گیری جریان مایع را انجام می‌دهد.
در فلوسوئیچ التراسونیک، ترانسدیوسر اولتراسونیک امواج الکترومغناطیسی را به مایع ارسال کرده و سپس امواجی که توسط مایع بازتاب شده‌اند را دریافت می‌نماید. با توجه به زمانی که لازم است امواج به دست ترانسدیوسر بازگردانده شوند، می‌توان سرعت جریان مایع را اندازه‌گیری کرد. در صورتی که سرعت جریان مایع بیش از حد مشخص شده برای آن توسط فلوسوئیچ باشد، فلوسوئیچ به سیستم کنترلی اعلام می‌کند تا اقدامات لازم را برای کنترل جریان انجام دهد.
فلوسوئیچ التراسونیک برعکس نوع پیستونی فلوسوئیچ‌ها برای مواردی مناسب است که نیاز به اندازه‌گیری جریان با دقت و البته سرعت بالا دارند، همچنین این فلوسوئیچ برای مواردی مورد استفاده است که نیاز به اندازه‌گیری جریان در محیط‌های خطرناک وجود داشته باشد؛ زیرا در این نوع فلوسوئیچ هیچ بخشی از تجهیزات به مایع نزدیک نبوده و از فاصله دور و با استفاده از امواج الکترومغناطیسی است که کنترل جریان انجام می‌گیرد.
فلوسوئیچ خطی
فلوسوئیچ خطی با استفاده از یک سنسور الکترومغناطیسی و یک مغناطیس، اندازه‌گیری جریان مایع را انجام می‌دهد. در این فلوسوئیچ، سنسور الکترومغناطیسی به یک قطب نمای متحرک متصل است که این قطب نما به کمک جریان مایع حرکت می‌کند. با حرکت قطب نما، میدان مغناطیسی آن عوض می‌شود که این تغییر توسط سنسور الکترومغناطیسی اندازه‌گیری شده و مقدار جریان را برای سیستم کنترلی ارسال می‌کند.
فلوسوئیچ خطی برای مواردی مناسب است که نیاز به اندازه‌گیری جریان دقیق دارند، همچنین باید در نظر داشت که از این فلوسوئیچ برای اندازه‌گیری جریان در سرعت‌های پایین استفاده می‌شود.
فلوسوئیچ توربینی
فلوسوئیچ توربینی برای کنترل و نظارت بر جریان مایعات در سیستم‌های فرآیندی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع فلوسوئیچ با استفاده از یک توربین و یک سنسور الکترونیکی اندازه‌گیری جریان مایعات را انجام می‌دهد.
در این فلوسوئیچ، جریان مایع از یک لوله وارد توربین شده و باعث چرخش آن می‌شود. سپس با استفاده از سنسور الکترونیکی، دوران توربین اندازه‌گیری شده و میزان جریان را برای سیستم کنترلی ارسال می‌کند. در صورتی که جریان مایع از حد تعیین شده توسط فلوسوئیچ بیش‌تر شده باشد، فلوسوئیچ این مسئله را به سیستم کنترلی اعلام می‌کند تا اقدامات لازم جهت کنترل جریان صورت گیرد.
فلوسوئیچ توربینی برای مواردی مناسب است که نیاز به اندازه‌گیری جریان دقیق دارند، این فلوسوئیچ برای جریان با سرعت بالا کاربرد دارد.
فلوسوئیچ تیغه‌ای
این نوع فلوسوئیچ با استفاده از یک تیغه و یک سنسور الکترونیکی اندازه‌گیری جریان مایعات را انجام می‌دهد.
در فلوسوئیچ تیغه‌ای، تیغه دستگاه به یک محور متصل است که با شدت جریان مایع موجود در لوله به حرکت در می‌آید. با حرکت تیغه، سنسور الکترونیکی مقدار جریان را اندازه‌گیری نموده و در صورتی که جریان مایع از حد تعیین شده آن خارج شده باشد، فلوسوئیچ به سیستم کنترلی اعلام وضعیت می‌کند. فلوسوئیچ تیغه‌ای برای مواردی با سرعت پایین و دقت بالا کاربرد دارد.
فلوسوئیچ ترمال یا گرمایشی
این نوع فلوسوئیچ با استفاده از تغییر دمای مایع اندازه‌گیری جریان مایع را انجام می‌دهد. در فلوسوئیچ ترمال، حسگر دمایی قرار داده شده است که تغییر دمای مایع را به طور پیوسته اندازه‌گیری می‌کند. با جریان مایع موجود در لوله، دمای مایع نیز تغییر نموده و در صورتی که جریان مایع بیش‌تر از مقدار معین شده شود، دمای مایع نیز بیش‌تر شده و حسگر دما این تغییر را اندازه‌گیری می‌نماید. در این شرایط، فلوسوئیچ به سیستم کنترلی شرح وضعیت می‌کند.
فلوسوئیچ ترمال برای موارد با دقت بالا و سرعت پایین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع فلوسوئیچ‌های نامبرده و دیگر موارد موجود را می‌توانید در وبسایت گرمگاه مشاهده نموده و موارد لازم را تهیه نمایید.
